Ngày 18/5/2018, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 nhằm tôn vinh những nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản ở các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng năm nay trao cho ba nhà khoa học, được xem xét trên hệ thống tiêu chí đánh giá minh bạch, chặt chẽ và khoa học. Trong đó có một nhà khoa học trẻ 33 tuổi với các công trình nghiên cứu trong lĩnh vực Vật lý. Đó chính là Tiến sĩ Đỗ Quốc Tuấn, giảng viên Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.
TS. Đỗ Quốc Tuấn nhận Giải thưởng Tạ Quang Bửu dành cho nhà khoa học trẻ
Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu là một trong số các sự kiện quan trọng, thiết thực chào mừng ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5) và ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5).
Tham dự Lễ trao giải có đồng chí Vũ Đức Đam, Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí lãnh đạo các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Bộ, ngành và địa phương; các đồng chí lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ. Buổi lễ còn có sự tham dự của đại diện gia đình cố GS. Tạ Quang Bửu; các nhà khoa học, đại biểu đại diện các tổ chức khoa học và công nghệ; các thành viên Hội đồng Giải thưởng và các nhà khoa học đã được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu, sinh viên các trường đại học,... Đặc biệt, buổi Lễ còn có sự hiện diện của GS. TS. Pierre Darriulat, người đã đồng hành cùng Giải thưởng Tạ Quang Bửu suốt 5 năm qua.
Toàn cảnh Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018
Giáo sư Nguyễn Đức Chiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2018 cho biết, có 21 hồ sơ tham dự xét giải dành cho nhà khoa học trẻ, trong đó có 14 hồ sơ hợp lệ. TS. Đỗ Quốc Tuấn được lựa chọn trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu dành cho nhà khoa học trẻ, sinh năm 1985, là tác giả duy nhất của công trình khoa học xuất sắc “Lý thuyết hấp dẫn phi tuyến nhiều chiều có khối lượng” (Higher dimensional nonlinear massive gravity). Công trình được công bố trong Physical Review D, tạp chí khoa học uy tín hàng đầu trong lĩnh vực Vật lý, được SCIMAGO xếp hạng 79/1225 trong Vật lý và Thiên văn học.
Ba nhà khoa học đạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 nhận hoa chúc mừng từ Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam
Hai tác giả chính của các công trình khoa học xuất sắc nhận Giải thưởng chính là TSKH. Trần Đình Phong, Trường ĐH Khoa học và Công nghệ Hà Nội (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và PGS.TS Phạm Văn Hùng, Trường ĐH Quốc tế, Đại học Quốc gia TP. HCM. Các công trình khoa học của hai nhà khoa học trên đều được công bố trên các tạp chí khoa học hàng đầu thế giới.
Đồng chí Chu Ngọc Anh - Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu tại Lễ trao giải
Phát biểu tại buổi Lễ, thay mặt lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, đồng chí Chu Ngọc Anh - Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chúc mừng và biểu dương TSKH. Trần Đình Phong, PGS.TS Phạm Văn Hùng và TS. Đỗ Quốc Tuấn là ba nhà khoa học đạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018. Đồng chí Chu Ngọc Anh khẳng định: “Giải thưởng đã góp phần động viên và khích lệ các nhà khoa học, các tổ chức khoa học và công nghệ hướng tới những nghiên cứu chất lượng, ở trình độ cao tại Việt Nam, cổ vũ việc xây dựng môi trường học thuật sáng tạo, thúc đẩy các nhóm nghiên cứu mạnh đủ tầm thực hiện những công trình nghiên cứu ở trình độ quốc tế”.
\
TS. Đỗ Quốc Tuấn phát biểu tại Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu
Vinh dự và tự hào nhận Giải thưởng Tạ Quang Bửu, TS. Đỗ Quốc Tuấn nhấn mạnh: “Mọi đột phá về khoa học, công nghệ đều xuất phát từ những nghiên cứu hết sức cơ bản. Với việc xây dựng Giải thưởng Tạ Quang Bửu để vinh danh các nghiên cứu cơ bản, xuất sắc của các nhà khoa học trong nước, Bộ Khoa học và Công nghệ đã cho thấy sự quan tâm sâu sắc đến sự phát triển của khoa học nước nhà”.
“Hôm nay là một ngày đặc biệt trong cuộc đời nghiên cứu của tôi”, TS. Đỗ Quốc Tuấn chia sẻ và gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo, lãnh đạo và đồng nghiệp trong bộ môn Tin học Vật lý, trong Khoa Vật lý và Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.
TS. Đỗ Quốc Tuấn cùng gia đình
Giải thưởng Tạ Quang Bửu là Giải thưởng của Bộ Khoa học và Công nghệ, do Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia làm Cơ quan thường trực, được tổ chức hằng năm nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng, khoa học và công nghệ Việt Nam nói chung. Các nhà khoa học đạt Giải thưởng phải có những đóng góp chủ đạo trong quá trình nghiên cứu khoa học tại Việt Nam và công bố các kết quả thu được trên các tạp chí khoa học quốc tế uy tín.
Phó Hiệu trưởng - GS.TS. Phan Tuấn Nghĩa đại diện Nhà trường cùng đại diện lãnh đạo Phòng Khoa học - Công nghệ đã tới dự Lễ trao giải và tặng hoa chúc mừng TS. Đỗ Quốc Tuấn
Cơ cấu Giải thưởng Tạ Quang Bửu bao gồm 01 đến 03 Giải thưởng chính và 01 Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi. Nhà khoa học đạt giải thưởng sẽ được nhận Bằng chứng nhận Giải thưởng của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cùng tiền thưởng 200 triệu đồng (đối với Giải thưởng chính), 50 triệu đồng (đối với Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ).
Năm nay, BTC đã tiếp nhận 54 hồ sơ đăng ký tham gia Giải thưởng. Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 đã họp đánh giá 9 công trình khoa học được đề cử bởi các Hội đồng khoa học chuyên ngành trong các lĩnh vực Khoa học tự nhiên và kỹ thuật của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia. Theo nhận xét của Hội đồng, các công trình được đề cử có chất lượng tốt, đồng đều và được đăng tải trên các tạp chí hàng đầu của các chuyên ngành theo xếp hạng của SCIMAGO. Bên cạnh giá trị khoa học, nhiều công trình còn có tiềm năng ứng dụng cao.
Qua 5 lần xét tặng, đã có 14 nhà khoa học đạt giải thưởng Tạ Quang Bửu. Trong đó, GS.TS Phan Thanh Sơn Nam và PGS.TS Nguyễn Sum vừa được tạp chí khoa học Asian Scientist (Singapore) bình chọn là hai trong 100 nhà khoa học hàng đầu châu Á năm 2018. Cả hai nhà khoa học này được Asian Scientist bình chọn dựa vào thành tích cùng nhận Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2017 - giải thưởng hằng năm của Bộ KH&CN nhằm tôn vinh các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Điều này cho thấy uy tín, chất lượng của Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã được thừa nhận, tham khảo trong khu vực và quốc tế.